Ở một nơi mà cả nước phải suy tôn “Cha Già Dân Tộc,” Nguyễn Chí Thiện vạch ra:
Mi ngu si, mi chẳng biết gì!
Cha mẹ mi là dân tộc Việt
Anh chị mi là dân tộc Việt
Mi ngủ với ai mà là cha già của họ, hỡi Hồ Ly!
+ Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện sẽ được hỏa thiêu cuối tuần này
Người Việt, Wednesday, October 03, 2012 5:52:40 PM
+ Ngọn lửa tâm can Nguyễn Chí Thiện - Ngô Nhân Dụng
Người Việt, Tuesday, October 02, 2012 6:15:13 PM
+ Tác giả Nguyễn Chí Thiện qua đời
DCVO, 03-10-2012
QUẬN CAM, Cal. (NV) - Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện, qua đời hôm Thứ Ba vừa qua sẽ được hỏa thiêu ngày Thứ Bảy tới đây ở Quận Cam.
 |
| Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện. |
Từ 12 giờ đến 1 giờ là lễ phát tang. Thăm viếng và cầu nguyện từ 1 giờ đến 7 giờ chiều. Thánh lễ từ 7 giờ đến 8 giờ chiều sẽ do Ðức Giám Mục Mai Thanh Lương, Giám mục phó Giáo phận Quận Cam chủ tế với sự đồng tế của một số linh mục.
Thánh lễ an táng cũng tại nhà thờ này vào 8 giờ sáng Thứ Bảy, 6 tháng 10, 2012 và sau đó di quan đến nhà quàn Melrose Abbey, 2303 S. Manchester, Anaheim, để hỏa thiêu tại đây.
Bảng cáo phó yêu cầu miễn phúng điếu và không nhận bất cứ đóng góp tài vật nào.
Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện qua đời sáng Thứ Ba, 2 tháng 10, 2012 tại một bệnh viện ở thành phố Santa Ana sau 5 ngày vào đây vì khó thở. Bệnh viện điều trị chứng nhiễm trùng phổi và làm các xét nghiệm khác thì thấy ông bị ung thư.
Khoảng một tháng trước, một người bạn đã đưa ông đi chụp quang tuyến (Cat Scan) và được báo động có những dấu vết bất thường trong phổi. Tuy nhiên, ông không muốn tiến hành các sự điều trị nào, gồm cả giải phẫu.
Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện nổi tiếng khắp nơi với thi phẩm “Hoa Ðịa Ngục” gồm phần lớn các bài thơ ông sáng tác lén lút khi bị tù tại nhiều nhà tù ở Việt Nam. Không có bút giấy nhưng ông sáng tác nhẩm trong đầu và đọc cho các bạn tù cùng nghe.
Cùng ở tù với ông có nhiều bạn tù nổi tiếng khác như Phùng Cung của Nhân Văn Giai Phẩm, nhà văn Vũ Thư Hiên, đại úy nhảy dù Kiều Duy Vĩnh và nhiều tín đồ, tu sĩ và linh mục Công Giáo.
Ông đã ở tù cộng sản ba lần tổng cộng 27 năm. Năm 1979, ông chạy vào tòa Ðại Sứ Anh đưa tập thơ Hoa Ðịa Ngục và xin tị nạn chính trị nhưng họ không dám mà chỉ nhận cầm tập thơ của ông để chuyển ra nước ngoài.
Ra khỏi tòa Ðại Sứ Anh thì ông bị bắt liền và giam giữ không án cho đến năm 1991 mới được thả. Trước nhiều áp lực của nhiều tổ chức và nhân vật quốc tế, chế độ Hà Nội đã thả cho ông đi Mỹ tị nạn vào năm 1995.
Tập thơ Hoa Ðịa Ngục được phổ biến ở Mỹ từ năm 1980 qua hai ấn bản khác nhau với tên tác giả khuyết danh. Cho đến sau này người ta mới biết tác giả là Nguyễn Chí Thiện.
Ông đã đi diễn thuyết rất nhiều lần tại các trường đại học, các cộng đồng người Việt ở Hoa Kỳ, Canada, Âu Châu và Úc Châu để mọi người nhìn rõ bản chất thế nào là cộng sản ở Việt Nam.
Cái chết của ông là một sự mất mát to lớn cho tất cả những ai muốn nhìn thấy một nước Việt Nam tự do và dân chủ thật sự. Thơ của ông tượng trưng cho sự can đảm của một kẻ sĩ bất khuất trong mọi hoàn cảnh.
Trước khi chết, ông đã nhận các phép bí tích để trở thành tín đồ Công Giáo với tên thánh là Thomas More.
------------------
Ngọn lửa tâm can Nguyễn Chí Thiện - Ngô Nhân Dụng
Người Việt, Tuesday, October 02, 2012 6:15:13 PM
Nguyễn Chí Thiện đã nhìn thấy Cái Ác. Và anh đã gọi thẳng tên nó ra. Có lẽ vì tên anh là Chí Thiện, cho nên suốt đời anh lo vạch mặt Cái Ác.
Không bao giờ nghỉ. Anh là người chững chạc. Một người thành thật, hồn nhiên, có tư cách, đáng kính trọng. Anh luôn luôn khích lệ, góp ý kiến, không chờ được hỏi, không khách sáo.
Gặp nhau hôm hội Bắc Ninh ở đây, anh chỉ cho mấy chỗ sai chính tả trong bài tôi viết về quá trình “Hán hóa miền Nam Trung Quốc.” Tôi nói với anh đó là một bài trong cuốn sách đang viết giở về thời Bắc thuộc; với câu hỏi chính là vì sao dân Việt Nam bị đô hộ một ngàn năm vẫn không mất nước; anh đề nghị ngay: Nếu vậy thì anh phải đề cập đến những thắc mắc như thế này, thế này...
Lần cuối cùng chúng tôi gặp nhau là ngày giỗ Ðỗ Ngọc Yến vừa qua, tôi đã nhờ anh đọc hộ hơn trăm trang bản thảo cuốn sách; như anh đã hứa. Năm 1995, Ðỗ Ngọc Yến gõ cửa phòng, báo tin “Có khách;” mở cửa ra, không ngờ thấy anh Nguyễn Chí Thiện đang cười tươi, đưa tay ra bắt: “Tôi muốn gặp ông vì tuần trước mới ngồi ở Hà Nội với mấy anh ấy, nghe ông nói trên đài BBC.” Anh kể tên mấy người bạn cùng nghe đài, những người tôi đã nghe tên mà chưa bao giờ gặp. Gặp anh, giống như gặp một người từ thế giới bên kia. Từ đó, chúng tôi là bạn.
Một lần Giáo Sư Trần Quốc Vượng đã hỏi tôi và bạn Nguyễn Hữu Chung: “Các cậu có biết tại sao những người đồng canh, đồng tuế lại dễ thân nhau hơn không?” Và ông trả lời: “Vì họ cùng chịu những hoạn nạn giống nhau. Cùng trải qua những cuộc cách mạng, những cuộc chiến tranh, những nạn đói như nhau ...” Tôi cùng tuổi với anh Nguyễn Chí Thiện. Nhưng quả thật, chúng tôi trải qua những kinh nghiệm cuộc đời khác hẳn nhau. Năm 1954, mẹ tôi đã dẫn các con vào Nam. Sau cuộc di cư, cuộc đời của anh và tôi đã đi theo những con đường khác.
Năm chúng tôi sống ở tuổi 20 thì nhiều thanh niên ở miền Nam và miền Bắc cũng nuôi những hy vọng giống nhau. Trong bài thơ Ðồng Lầy, anh viết:
“Ngày ấy, tuy xa mà như còn đấy
Tuổi hai mươi, tuổi bước vào đời
Hồn lộng cao, gió thổi chơi vơi
Bốn phía bao la chỉ thấy
Chân mây, rộng mới tuyệt vời!
... Tuổi hai mươi tuổi của không ngờ.
Không sợ!
Viển vông đẹp tựa bài thơ
Mơ ước
Ðợi chờ
Vĩ đại.”
Nhưng sau đó, Nguyễn Chí Thiện đã gặp Cái Ác. Ðã nhìn thấy rõ mặt Cái Ác. Anh gọi đích danh Cái Ác. Từ đó, định mệnh của anh là vạch mặt chỉ tên Cái Ác. Nguyễn Chí Thiện đã vạch tội Cái Ác trong những trò giáo giở:
Tuổi hai mươi mắt nhìn đời trẻ dại
Ngỡ cờ sao rực rỡ.
Tô thắm màu xứ sở yêu thương
Có ngờ đâu giáo giở đã lên đường.
Năm 22 tuổi tôi làm nghề dạy học, vẫn làm thơ, mơ mộng yêu đương, còn anh đã vào tù vì vạch mặt chỉ tên Cái Ác. Năm 25 tuổi ở miền Nam chúng tôi đang đi biểu tình đả đảo Hiến Chương Vũng Tàu, nuôi hy vọng xây dựng một chế độ tự do dân chủ; còn anh được tự do chưa đầy một năm thì lại bị bắt giam hơn 11 năm nữa. Năm 1965 chúng tôi đi làm trại công tác xã hội, cùng các sinh viên, học sinh đi giúp đồng bào nông thôn; còn anh đã nhìn thấy, như trong bài thơ Ðất Này:
Ðất này chẳng có niềm vui
Ngày quệt mồ hôi, đêm chùi lệ ướt
Trại lính, trại tù người đi không ngớt
Người về thưa thớt dăm ba...
Trẻ con đói xanh như tàu lá
... Buồn tất cả
Chỉ cái loa là vui!”
Ở một nơi mà cả nước phải suy tôn “Cha Già Dân Tộc,” Nguyễn Chí Thiện vạch ra:
Mi ngu si, mi chăng biết gì!
Cha mẹ mi là dân tộc Việt
Anh chị mi là dân tộc Việt
Mi ngủ với ai mà là cha già của họ, hỡi Hồ Ly!
Cái Ác không phải chỉ hiện hình trong một con người gian trá, mà trong cả một chế độ, một chủ nghĩa, một guồng máy. Cái Ác lớn đẻ ra nhiều Cái Ác nhỏ.
Ðạo lý tối cao của xứ đồng lầy.
Là lừa thầy phản bạn
Và tuyệt đối trung thành vô hạn.
Với Ðảng, với Ðoàn, với lãnh tụ thiêng liêng.
Hạt thóc, hạt ngô phút hóa xích xiềng.
Họa phúc toàn quyền của đảng.
Chúng trưởng sinh trong đêm tối nhiều năm.
Nên chúng tưởng màu đen là ánh sáng!
Ếch nhái vẫn đồng thanh đểu cáng
Chửi bới mặt trời, ca ngợi đêm đen.
Năm 1980 Nguyễn Chí Thiện đã viết những lời phê phán mà ngày nay các nhà tranh đấu cho dân chủ ở nước ta cũng lên tiếng tố giác. Vì sau hơn 30 năm cuộc sống đất trước mặt vẫn như vậy:
“Mấy cái đầu
Mấy cái đầu bé tẹo
Quản lý nước, nước nghèo
Cai trị dân, dân khổ
Chỉ được cái lỳ ra, không xấu hổ!”
Nguyễn Chí Thiện đã chỉ rõ mặt Cái Ác. Anh đã dùng cả cuộc đời anh để vạch trần Cái Ác. Cái Ác của Lê Nin đã được nhập khẩu vào nước ta. Một bài thơ viết năm 1983, khi cả nước bị nạn đói, ở Thanh Hóa có người đã chết đói:
“Ðể mãi mãi được làm chúa tể
Ðể đánh bật đào tung gốc rễ
Giá trị tinh thần đạo lý bền sâu
Ðể bắt dân đen quỵ gối, cúi đầu
Ngậm đắng, nuốt sầu
Chịu trói!
Biện pháp hàng đầu: cái đói!
Biện pháp nhiệm mầu: cái đói!
Khi người ta đói
Xin đừng có nói văn hoa
Cùng đạo lý cao xa!
Vì những lời hay ý đẹp
Cái dạ dầy lép kẹp không nghe!
Ðể bắt nó nghe
Ðể bắt nó làm
Phải có trại giam, cái cùm, khẩu súng
Cùng muôn thủ đoạn gian hùng
Dồn ép nó lâm vào thế kiệt cùng
Không thể cựa!
Bắt nó phục tùng, hóa thành trâu ngựa
Phải tuân theo
Mọi yêu cầu của chế độ hùm beo!
Lúc đó, ăn uống mới ban cho một tí!
Tem phiếu mới phân chia từng tí!
Lê nin nói vô cùng có lý
Khi căn dặn bọn tay chân đồng chí:
“Không kỷ luật nào bằng kỷ luật đói, chớ nên quên”
Còn chúng ta cũng chớ nên quên
Phải ghi nhớ điều này:
Khống chế dạ dầy là chiến lược dài lâu
Chiến lược hàng đầu của đảng!”
Nguyễn Chí Thiện dùng thơ như một vũ khí chiến đấu với Cái Ác:
Thơ của tôi không phải là thơ
Mà là tiếng cuộc đời nức nở
Nhưng anh cũng ca ngợi công dụng của thơ. Anh Nguyễn Văn Hải, Blogger, mới bị VC kết án tù 12 năm, chắc sẽ thích thú những câu thơ viết năm 1972, Nguyễn Chí Thiện đã tiên tri, nhắc đến biệt hiệu Ðiếu Cầy của anh:
Nhà thơ có khả năng biến chiếc điếu cày thành bất tử
Biến đám cầm quyền nghiêng ngả non sông
Thành lũ hề nhố nhế lông bông
Phải sống với Cái Ác một nửa cuộc đời, nhưng Nguyễn Chí Thiện vẫn nói lên những tiếng của hy vọng:
Dù thể xác lao tù héo khô muốn đổ
Dù đau lòng dưới năm tháng vùi chôn
Ta đã sống và không xấu hổ
Vì ta cứu giữ được linh hồn
Nguyễn Chí Thiện đã ra đi. Một nạn nhân của Cái Ác nhưng vẫn giữ được tâm hồn Thiện. Những ai gần gũi anh chắc đều thấy anh tính tình hồn nhiên, giản dị. Tôi chưa nghe anh nói xấu về một người nào bao giờ, trừ Cái Ác. Tôi rất mừng trước khi qua đời anh đã tìm thấy một tôn giáo. Ðứng trước ngưỡng cửa giữa sự sống và sự chết, một niềm tin sẽ giúp anh ra đi trong bình an. Nguyễn Chí Thiện từ nay sẽ không còn bị Cái Ác quấn lấy nữa. Nhưng Ngọn Lửa Tim Gan của anh sẽ còn cháy mãi trong lòng chúng ta:
Vang mãi vô hạn
Tiếng lòng chứa chan!
Sáng mãi vô hạn
Ngọn lửa tâm can!
--------------------
Tác giả Nguyễn Chí Thiện qua đời
DCVO, 03-10-2012
Ông Nguyễn Chí Thiện (27 tháng 2, 1939 - 2 tháng 10, 2012) qua đời sáng ngày 2 tháng 10, 2012 tại tiểu bang California.
Sinh ra và lớn lên tại Hà Nội, năm 1960 Nguyễn Chí Thiện bị tù - lúc đi dạy học - vì không dạy sử theo quan điểm của chính quyền. Ông được thả năm 1964. Năm 1966 Nguyễn Chí Thiện vào tù lần thứ hai cho đến năm 1977 vì làm thơ không thích hợp với chế độ. Năm 1979 Nguyễn Chí Thiện vào Sứ quán Anh Quốc trao tập thơ “Hoa địa ngục” của mình và sau đó lại bị bắt giam cho đến 1991 mới được trả tự do.
 |
| Tác giả Nguyễn Chí Thiện (1939-2012) |
Flowers from Hell, Huỳnh Thông Sanh dịch, 1984. Tác phẩm này đã phát hành với tên là Tiếng vọng từ đáy vực, tác giả khuyết danh, 1980 và Bản Chúc thư Của Một Người Việt Nam, 1981. Đến năm 2006, tập thơ Hoa Địa Ngục với hơn 700 bài, tái bản với tên tác giả Nguyễn Chi Thiện.Tác phẩm này đã được dịch sang tiếng Đức (Echo aus dem abgrund), tiếng Pháp (Fleurs de l'Enfer), và tiếng Hòa Lan (Bloemen Uit de Hel).
Trong lời ngỏ của tập thơ trao cho Sứ quán Anh năm 1979, tác giả viết:
Nhân danh hàng triệu nạn nhân vô tội của chế độ độc tài, đã ngã gục hay còn đang phải chịu đựng một cái chết dần mòn và đau đớn trong gông cùm cộng sản, tôi xin ông vui lòng cho phổ biến những bài thơ này trên mảnh đất tự do của quý quốc. Đó là kết quả 20 năm làm việc của tôi, phần lớn được sáng tác trong những năm tôi bị giam cầm.
Nguyễn Chí Thiện cón hai tác phẩm văn xuôi, một là Hoả Lò (2001, 2007). Bản dịch tiếng Anh của Hỏa lò, Hoa Lo/Hanoi Hilton phát hành năm 2007. Năm 2008, Nguyễn Chí Thiện xuất bản tác phẩm bằng hai thứ tiếng Việt-Anh, Hai Truyện Tù/Two Prison Life Stories.
Trên Facebook, một người bạn vong niên của tác giả viết:
“Tác giả Hoa Địa Ngục đã qua đời! Nhanh quá! Mới hôm qua nghe tin ông bịnh, đang loay hoay tìm cách đến thăm ông lần cuối thì hôm nay được tin ông đã ra đi. Ông đã sống và chết như một kẻ sĩ. Ông là một trong rất ít người tôi thật sự cảm thấy mình mang ơn; một thân phận bị đọa đày bởi cái ác của quyền lực, một tiếng nói của tình yêu, của lòng dũng cảm và ý chí không khuất phục. Ông đã sống và nói giùm cho chúng ta. RIP, Sư huynh Nguyễn Chí Thiện!” TMK
Có thể "Tôi đọc Tuyển tập Trần Phong Vũ", bài điểm sách của một người bạn văn của tác giả, Trần Phong Vũ, đăng trên DCVOnline ngày 26/09/2012, là bài viết cuối đời của tác giả Nguyễn Chí Thiện.
© DCVOnline
-
No comments:
Post a Comment
Enter you comment ...